Seksueel geweld
in
het gerechtelijk
arrondissement Antwerpen
1890-1930
Een bijdrage tot de geschiedenis van de seksuele mentaliteit en de machtsverhouding tussen man en vrouw in wetgeving, rechtspraak en dagelijks leven.
Famke Vekeman
Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en
Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.
Academiejaar: 2003-2004
Universiteit Gent
Promotor: Prof. Dr. G. Deneckere
| home | lijst scripties | inhoud | volgende |
Hoofdstuk I: Probleemstelling
§ 1. Historisch kader van het onderzoek
§ 2. Afbakening van het onderzoek in ruimte, tijd en thema
§ 3. Vraagstelling
Hoofdstuk II: Methodologie
Hoofdstuk III: Historische kritiek: de gerechtelijke bronnen
§ 1. Inleiding
§ 2. Het archief
2.1. Het archief van de correctionele rechtbank van Antwerpen
2.2. Inventarisering
2.3. Samenstelling van de strafdossiers
2.4. De vonnisboeken
2.5. De geseponeerde zaken
2.6. Het “register 600 van de griffie”
§ 3. Kritische doorlichting van de bronnen
3.1. Het “dark number”
3.2. De institutionele bril
3.3. Enkele gebreken van de strafdossiers
3.4. Bescherming van de persoonlijke levenssfeer
Deel 1 : Het juridisch kader
Hoofdstuk I : De strafwetten inzake seksueel geweld onder de loep
§ 1. Inleiding
§ 2. Bronnen
§ 3. Twee wetgevingen van naderbij bekeken
3.1. Het strafwetboek van 1867
3.1.1. Wetteksten
3.1.2. Bespreking
3.1.3. Conclusie
3.2. De wet van 15 mei 1912
3.2.1. Wetteksten en bespreking
3.2.2. Conclusie
3.2.3. Stemming
§ 4. Een nieuwe wet in de maak
4.1. De wet op de kinderbescherming
4.2. Des crimes et délits contre la moralité et la faiblesse des enfants
§ 5. Besluit
Hoofdstuk II: De politieke achtergrond en het strafrechtelijk discours
§ 1. Het strafwetboek van 1867
1.1. Politieke ideologie
1.2. Het strafrechtelijk discours: Objectivisme: Schuld en boete
1.3. Conclusie
§ 2. De wet van 15 mei 1912
2.1. Politieke ideologie
2.1.1. De katholieke partij
2.1.2. De uitbreiding van het stemrecht en de klein burgerij
2.1.3. Kind in gevaar
2.2. Het strafrechtelijk discours: Subjectivisme: homo criminalis
2.3. Conclusie
Hoofdstuk III : De ideologische achtergrond: seksualiteitsbeleving
§ 1. De burgerlijke seksuele mentaliteit
§ 2. De vrouw als aseksueel wezen
§ 3. De seksualiteitsbeleving in de lagere sociale klasse
§ 4. De relatie tussen de burgerlijke moraal en de strafwetgeving
4.1. Het strafwetboek van 1867
4.2. De wet van 15 mei 1912
§ 5. Conclusie
Deel 2: En God schiep de man…
Hoofdstuk I: Vrouw zijn rond de eeuwwisseling
§ 1. Waar blijft het vrouwenstemrecht?
§ 2. De benadeelde juridische positie van de vrouw
§ 3. Arbeid
§ 4. Onderwijs
§ 5. Conclusie
Hoofdstuk II: Vrouwen vechten terug
Deel 3 : Gevonnist seksueel geweld onder de loep
Hoofdstuk I:
Het gevonnist seksueel geweld in de
periode 1890-1930 voor de
correctionele rechtbank van Antwerpen
§ 1. Verschillende vormen van seksueel geweld
1.1. De cijfergegevens
1.2. Interpretatie van de cijfergegevens
§ 2. ‘La crime correctionalisée’
§ 3. Conclusie
Hoofdstuk II : Het vonnis wordt geveld
§ 1. Inleiding
§ 2. De gerechtelijke procedure
2.1. Een procedurevoorbeeld
2.2. Het proces voor de correctionele rechtbank
2.3. A huis clos
§ 3. Het verdict
3.1. De toepassing van het strafwetboek van 1867
3.1.1. De vonnissen
3.1.2. Conclusie
3.2. De toepassing van de wet van 15 mei 1912
3.2.1. De vonnissen
3.2.2. Conclusie
3.3. De regel van genadigheid
3.4. Verzet tegen vonnis
§ 4. Conclusie
Deel 4: Seksueel geweld als maatschappelijk fenomeen
Hoofdstuk I: Profiel van betichte en slachtoffer van het gevonnist seksueel geweld
§ 1. Inleiding
§ 2. De betichten
2.1. De leeftijd van de betichte
2.2. De burgerlijke staat van de betichte
2.3. De sociale positie van de betichte
2.4. De zedelijkheid van de betichte
§ 3. De slachtoffers
3.1. De leeftijd van het slachtoffer
3.2. De burgerlijke staat van het slachtoffer
3.3. De sociale positie van het slachtoffer
§ 4. Relatie tussen betichte en slachtoffer
§ 5. Conclusie
Hoofdstuk II: De justitie wordt ingelicht
§ 1. Inleiding
§ 2. De juridische neerslag van de daad
2.1. Het slachtoffer of een familielid dient klacht in
2.2. Iemand van buitenaf maakt de feiten bekend
2.3. Betrapping op heterdaad
2.4. Het publiek gerucht
2.5. ‘Betichte’ dient als eerste klacht in
§ 3. De infrajudiciële conflictoplossing
§ 4. Conclusie
Hoofdstuk III : Dossiers buitenvervolgingstelling
§ 1. Inleiding
§ 2. Motieven voor het seponeren van een dossier
2.1. Krankzinnigheid
2.2. Voor de lieve vree…
2.3. Onvoldoende bewijzen
2.4. De eer op het spel 2.5. Onvindbare dader
2.6. Het huwelijk
2.7. Verzending naar het assisenhof
2.8. Conclusie
§ 3. Een motief nader bestudeerd : de gedegenereerde misdadiger
3.1. De dokters
3.2. De geboren misdadiger
3.2.1. Hoedt u voor de degeneratie
3.2.2. De onderzoeken
3.3. Conclusie
Hoofdstuk IV: De vaststelling van de schuld of onschuld
§ 1. Inleiding
§ 2. De verdediging van de betichte
2.1. De bekentenis
2.2. Vertwijfeling
2.3. De halve bekentenis
2.4. De ontkenning
2.5. De beste verdediging is de aanval
2.6. On the run
2.7. Conclusie
§ 3. De sociale achtergrond en de zedelijkheid van de betrokkenen
3.1. De sociale achtergrond van de betichte
3.2. De zedelijkheid van betichte en slachtoffer
3.2.1. De zedelijkheid van de betichte
3.2.2. De zedelijkheid van het slachtoffer
3.3. Conclusie
§ 4. Het medisch verslag
§ 5. De getuigen
5.1. Problematisering van kwantitatieve benadering
5.2. Enkele getuigenissen onder de loep
5.2.1. Ooggetuigen
5.2.2. Getuigen à décharge
5.2.3. De intrekking van de klacht
5.3. Conclusie
§ 6. Bewijsstukken
§ 7. Conclusie
Hoofdstuk V: Het seksueel geweld: een momentopname
§ 1. Inleiding
§ 2. De brutale aanval
2.1. Het gebruik van geweld
2.1.1. “Mijn aanvaller gaf mij zulken stomp dat ik ten gronde stortte”
2.1.2. “Indien gij het niet wil laten doen, krijgt gij slagen”
2.2. De psychologische greep op het slachtoffer
2.3. Beloning
§ 3. De hulpeloze verdediging?
§ 4. De plaats van het seksueel geweld
§ 5. Het tijdstip van het seksueel geweld
§ 6. Conclusie
Hoofdstuk VI: De maatschappelijke omgang met het fenomeen seksueel geweld
§ 1. Schuld en schande
1.1. Dader: Mea culpa?
1.2. Slachtoffer: Vertellen of zwijgen?
§ 2. De omgeving veroordeelt of beschermt
2.1. De vrees voor een schandaal
2.2. De mannelijke solidariteit
2.3. De vrouwelijke solidariteit
§ 3. Conclusie
Hoofdstuk VII: Seksualiteitsbelevingen
§ 1. Inleiding
§ 2. Woordgebruik
§ 3. Het burgerlijke voortplantingsdenken
§ 4. De angst voor een bevruchting
§ 5. Het mannelijk “initiatiefrecht”
§ 6. Conclusie
Lijst van gebruikte afkortingen
| home | lijst scripties | inhoud | volgende |