Van nationale overkoepeling naar klein-linkse vakbond.

De Vereniging van Vlaamse studenten

1974-1983.

 

Bregt Henkens

"In '68 wilden ze de wereld veranderen.
Wij wilden gewoon dat ons inschrijvingsrecht niet werd verhoogd."
(Stef Debusschere)

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 1992-1993

Katholieke Universiteit Leuven

Promotor: Prof. Dr. Louis Vos

 

home lijst scripties inhoud volgende  

 

Inleiding

 

HOOFDSTUK 1: De VVS 1973-1974: Van traditioneel beleidsorgaan naar revolutionaire voorhoede

    1. Het ontstaan en de groei van de VVS (1938-1958)

         A. Studentenoverkoepelingen voor 1938

         B. De oprichting van de VVS (1938-1940)

         C. De eerste naoorlogse generatie (1945-1950)

         D. De demokratische studentengeneratie (1950-1958)

    2. De opkomst van het studentensyndikaal gedachtengoed (1958-1966)

         A. Radikalizering van de Vlaamse en de sociale  stellingname (1958-1962)

         B. Het studentensyndikaat (1962-1966)

    3. De rebellerende generatie (1966-1969)

    4. Een maoïstische voorhoede-organizatie (1969-1974)

         A. Het groeien van de kloof

         B. Het werkvlak van de VVS in het begin van de jaren zeventig

    Besluit

 

HOOFDSTUK 2: De VVS 1974-1977: Een nieuwe generatie. De Tendens voor een Demokratische organizatie van de Vlaamse Studentenbeweging

    1. Het maoïstisch monopolie doorbroken (1974-1975)

         1. De Tendens

             A. Ontstaan van de Tendens

             B. Ideologisch uitgangspunt van de Tendens

             C. Kongressen 1974: het einde van het MLB-bewind

         2. Het werkvlak van de VVS in 1974-1975

             A. De werkgroepen

             B. Op straat voor studiebeurzen

             C. Glaverbel-Gilly: VVS bij de arbeiders

         3. Statutaire problemen: de aanvang

         4. Kongressen 1975: de opkomst van centrum-rechts

    2. Een ideale aktiestruktuur (1975-1976)

         1. Het werkvlak van de VVS in 1975-1976

             A. Het Nationaal Studentenfront

             B. De kater van de akties

         2. Statutaire problemen: het tussenspel

         3. Kongressen 1976: het NUHO meldt zich aan

    3. De VVS wordt een ledenorganizatie (1976-1977)

         1. Het Werkvlak van de VVS in 1976-1977

             A. Twee aktiepolen: numerus clausus en het Egmontplan

             B. De regionale koördinaties

             C. Een breed aktieterrein

         2. Statutaire problemen: de oplossing

         3. Kongressen 1977: de ultieme gooi van centrum-rechts

    Besluit

 

HOOFDSTUK 3: De VVS 1977-1980: De Studentenvakbeweging

    1. De heropleving van de vakbondsgedachte (1977-1978)

         1. Het werkvlak van de VVS in 1977-1978

             A. Met het NSF tegen de programmawet

             B. "Federalisme-eis = demokratische eis"

         2. De PMS

         3. De kongressen 1978: PSP vs. SVB

    2. De VVS wordt een studentenvakbeweging (1978-1979)

         1. Het werkvlak van de VVS in 1978-1979

             A. "10.000 nooit"

             B. De problemen van het medebeheer

         2. De stichting van een SVB

         3. Kongressen 1979: vakbond of koepel?

    3. Verwarring ten top in de VVS (1979-1980)

         1. Het werkvlak van de VVS in 1979-1980

             A. "10.000 nooit": voortzetting en gevolgen

             B. Elke student een eigen inkomen

             C. Derde cyclus, aggregatie, numerus clausus

         2. Een Overkoepelende Vereniging van de Vlaamse  Studenten

         3. Kongressen 1980: tijd voor een interne evaluatie

    Besluit

 

HOOFDSTUK 4: De VVS 1980-1983: De langzame desintegratie

    1. De VVS zoekt haar kohesie in een politiek platform (1980-1981)

         1. Het Werkvlak van de VVS in 1980-1981

             A. Het Nationaal Aktiekomitee

             B. Het anti-kapitalisme van de VVS

             C. De regionale werking

         2. De struktuur en de organizatie van de VVS-SVB

             A. De leden

             B. De basiswerking

             C. De Regionale Ploeg

             D. De Nationale Ploeg

             E. Het Nationaal Kongres

         3. Kongressen 1981: sleutelen aan een politiek platform

    2. Barsten in het eenheidsfront (1981-1982)

         1. Het werkvlak van de VVS in 1981-1982

             A. De Bondt

             B. Bosmans

             C. Eyskens en Coens

             D. Het Nationaal Aktiekomitee

         2. De ontwikkelingen in de regio's

             A. Gent

             B. Leuven

             C. Brussel

             D. Andere centra

         3. Kongressen 1982: de wrevel komt boven

    3. Een nieuwe Vlaamse studentenoverkoepeling (1982-1983)

         1. Het werkvlak van de VVS in 1982-1983

             A. Besparingen in het onderwijs

             B. Antifascisme

             C. Medebeheer

         2. De Vlaamse Studentenfederatie

         3. Kongressen 1983: uitsluitend Gentenaars

    Besluit

 

Algemeen Besluit

 

Epiloog

 

Bibliografie

 

Lijst van afkortingen

 

Bijlagen

 

 

Samenvatting

 

De Vereniging van Vlaamse Studenten (VVS) was lange tijd het enig overkoepelend orgaan voor alle Vlaamse studenten. Waarom werd zij in de jaren zeventig omgevormd tot een organisatie met individuele leden en wat werd haar nieuw doel? Hoe kwam het dat de VVS in haar nieuwe vorm constant bergaf ging en verwerd tot een - bijna uitsluitend Gentse - obscure klein-linkse organizatie?

 

De voornaamste bronnen voor dit onderzoek waren de archieven van de Rijksuniversiteit Gent, van het huidige secretariaat van de VVS en van het AMVS. Voorts studententijdschriften en -publicaties (vooral deze uitgegeven door de VVS) en interviews met leidinggevende figuren uit de VVS.

 

Een eerste (inleidende) hoofdstuk vat de geschiedenis samen van de VVS tot 1974. De andere hoofdstukken behandelen telkens één studentengeneratie. In het tweede hoofdstuk wordt de generatie onderzocht die met de Tendens voor de Demokratische Organizatie van de Vlaamse Studentenbeweging het maoïstische monopolie in de VVS wist te doorbreken (1974-1977). Er wordt aangetoond hoe toen de omvorming naar een ledenorganisatie werd gestimuleerd door de nieuwe wet op de jeugdverenigingen, de centrum-rechtse oppositie die wilde verhinderden dat het progressieve VVS-bestuur in naam van alle Vlaamse studenten kon spreken, en het groeiende inzicht binnen dat bestuur dat de regeringsmaatregelen op onderwijsvlak eerder een eenheidsfront van linkse jongeren noodzaakte.

 

Hoe het nieuwe concept voor de VVS werd uitgewerkt, lezen we in hoofdstuk drie (1977-1980). In 1979 werd de VVS een Studentenvakbeweging (SVB) die haar basis had bij de facultaire werkgroepen. Net als bij de andere hoofdstukken zal hier naast de interne ontwikkelingen van de VVS veel aandacht worden geschonken aan de onderwijsmaatregelen van de regering en de reaktie van de studentenbeweging hiertegen.

 

In het vierde hoofdstuk (1980-1983) wordt beschreven hoe de VVS-SVB in verval geraakte. Deze desintegratie werd veroorzaakt door de interne conflicten tussen maoïsten (MLB) en trotskisten (SJW) binnen de eenheidsorganisatie VVS-SVB, het dalende politieke engagement van de meerderheid der studenten, en de ongelijkmatige ontwikkeling in de diverse onderwijscentra. Alleen aan de RUG werden immers werkgroepen door de officiële studentenstructuren gestimuleerd, waardoor de VVS-SVB uiteindelijk vrijwel uitsluitend op Gent terugviel.

 

home lijst scripties inhoud volgende  

 

 

http://www.psy.kuleuven.ac.be/~henkensb/pub/vvs.htm