Wat met de stad?

De 20e-eeuwse stad als plaats om te wonen en te leven:
een pleidooi voor historisch stadsonderzoek.

Kim Rottiers

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 2003-2004

Universiteit Gent

Promotor: Prof. Dr. G. Deneckere

Voorwoord

Inleiding

Wat met de stad: de 20^e-eeuwse stad als plaats om te wonen en te  leven: een pleidooi voor historisch stadsonderzoek

1. Inleiding

2. De stad als onderzoeksobject

    2.1. Het prille begin

    2.2. De pioniers van de stadssociologie:  onderzoekers en het hectische Chicago

    2.3. De huidige bekommernissen van de stadsonderzoekers

3. De stad en de historici 

    3.1. De troeven van de geschiedenis

        3.1.1. Een bredere kijk: de kansen tot interdisciplinaire samenwerking

        3.1.2. Een ezel stoot zich geen twee maal aan dezelfde steen

        3.1.3. Grenzen aan de maakbaarheid van de samenleving

        3.1.4. Een beter begrip van de oorzaken van achterstelling

        3.1.5. De morfogenetische benadering: de vorming van stedelijke landschappen

    3.2. De stad onder de loep in de geschiedwetenschap

        3.2.1. De rol van de stad in de historiografie

        3.2.2. De moderne stadsgeschiedenis

        3.2.3. Overzicht van de verschillende historiografische benaderingen

        3.2.4. De tien deelterreinen binnen het stadshistorisch onderzoek volgens Briggs en Lampard

    3.3. Mondelinge geschiedenis en de lokale gemeenschap

4. De ruimtelijke herschikkingen in de 20^e eeuw

    4.1. Inleiding

    4.2. De veranderde scoop van stedelijkheid

    4.3. De stad als deel van het geheel

    4.4. De trek naar de stad en de vlucht er weer vandaan

        4.4.1. Urbanisatie

        4.4.2. Suburbanisatie

        4.4.3. Reurbanisatie

5. Ontwikkelingen binnen de stads’grenzen’

    5.1. Wijken en buurten in beweging

    5.2. De stad(sbuurt) als ruimte voor gemeenschap

        5.2.1. Gemeenschap: verkenning van het begrip

        5.2.2. ‘Community lost’ of ‘community saved’

        5.2.3. Gemeenschapsstudie: meeting en mating

        5.2.4. De invloed van de fysieke ruimte op de kansen tot gemeenschapsvorming

    5.3. Actie in de buurt

        5.3.1. De Antwerpse rosse buurt onder handen genomen

        5.3.2. Verschillende spelers, verschillende belangen

            a. Het beleid

            b. De bewoners

    5.4. De buurt als plaats voor sociale actie

Besluit

Bibliografie