De weg naar het Hof. De activiteiten van 43 grafelijke ambtenaren in Den Haag aan het eind van de Middeleeuwen (1483-1506). (Serge ter Braake)

 

home lijst scripties inhoud vorige volgende  

 

Bijlage 2

 

Biografisch repertorium B: beknopte informatie over relevante tijdgenoten buiten de populatie

In deze scriptie is een niet gering aantal namen gevallen van mannen die niet deel uitmaken van de populatie. Dit is onder andere het gevolg van de nadruk die is gelegd op (familie)netwerken. In dit repertorium zijn de mannen opgenomen die op welke manier dan ook genoemd zijn in deze scriptie en waar verdere relevante informatie over te vinden was. Hierbij moet in het achterhoofd worden gehouden dat deze mannen lang niet zo gedetailleerd onderzocht zijn als de mannen uit Biografisch repertorium A. De informatie kan ongetwijfeld nog uitgebreid worden en de kans dat er in het repertorium fouten zijn gemaakt ligt beduidend hoger. Dit repertorium moet dan ook eerder gezien worden als een handreiking aan de lezer of voor de onderzoeker die verder wil met één van deze mannen. De biografieën zijn op de volgende manier opgebouwd:

 

Achternaam, voornaam voorzetsels (vermelding van eventuele banden met personen uit Biografisch repertorium A): familiebanden; relevante informatie; belangrijkste beklede functies (archiefbronnen; uitgegeven bronnen en literatuur).

 

Betekenis van de gebruikte tekens:

* = deze persoon bevindt zich elders in Biografisch repertorium B

< = in ieder geval op die datum, misschien eerder

> = in ieder geval tot en met die datum of dat jaar, wellicht tot later

 

 

Bijlage 3

 

Samenstelling van de Raad in de periode 1483-1506

 

Betekenis van de gebruikte tekens: * = Deze man verdween dit jaar als bezoldigd raadsheer; K= Kabeljauwse voorman;. k = Kabeljauw, of stammend uit een Kabeljauwse familie; kn = Behorend tot het Kabeljauwse netwerk; h = gematigde Hoek of behorend tot een Hoekse familie.

 

1483

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Gerrit van Assendelft (h)

Cornelis de Jonge

Filips Ruychrock van de Werve

Jacob Ruysch

Filips van Wassenaar (K)

Arend van Zevenbergen (k)

 

wedde bij absentie:

Jan van Schoonhoven

 

onbezoldigd:

Jan van Noordwijk

 

1485

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Gerrit van Assendelft (h)

Cornelis de Jonge

Jan van Rietveld (K)

Jacob Ruysch

Filips van Wassenaar (K)

Arend van Zevenbergen (k)

 

wedde bij absentie:

Jan van Schoonhoven

 

onbezoldigd:

Jan van Haarlem

Filips Ruychrock van de Werve

Jan van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke

1484

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Gerrit van Assendelft (h)

Cornelis de Jonge

Jan van Rietveld (K)

Filips Ruychrock van de Werve *

Jacob Ruysch

Filips van Wassenaar (K)

Arend van Zevenbergen (k)

 

wedde bij absentie:

Jan van Schoonhoven

 

onbezoldigd:

Jan van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke

 

1486

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Gerrit van Assendelft* (h)

Cornelis de Jonge

Jan van Rietveld (K)

Jacob Ruysch

Filips van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke

Arend van Zevenbergen (k)

 

wedde bij absentie:

Jan van Schoonhoven

 

onbezoldigd:

Jan van Haarlem

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

 

1487

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Cornelis de Jonge

Jan van Rietveld (K)

Jacob Ruysch

Filips van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke

Arend van Zevenbergen (k)

 

wedde bij absentie:

Jan van Schoonhoven

 

onbezoldigd:

Cornelis van Dorp (kn)

Jan van Haarlem

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

 

1489

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Cornelis de Jonge

Jan van Rietveld* (K)

Jacob Ruysch

Filips van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke

Arend van Zevenbergen (k)

 

wedde bij absentie:

Jan van Schoonhoven

 

onbezoldigd:

Bartout van Assendelft (K)

Cornelis van Dorp (kn)

Jan van Haarlem

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

 

1488

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Cornelis de Jonge

Jan van Rietveld (K)

Jacob Ruysch

Filips van Wassenaar (k)

Jan van Wissenkerke

Arend van Zevenbergen (k)

 

wedde bij absentie:

Jan van Schoonhoven

 

onbezoldigd:

Cornelis van Dorp (kn)

Jan van Haarlem

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

Filips van Spangen (kn)

Jan van Wassenaar (K)

 

1490

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Cornelis de Jonge

Jacob Ruysch

Filips van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke

Arend van Zevenbergen (k)

 

wedde bij absentie:

Jan van Schoonhoven

 

onbezoldigd:

Bartout van Assendelft (K)

Willem van Berendrecht (h)

Jan van Essche (raadsheer met pensioen)

Gerrit van der Mije

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

 

1491

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Cornelis de Jonge

Jacob Ruysch

Filips van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke

Arend van Zevenbergen (k)

 

wedde bij absentie:

Jan van Schoonhoven

 

onbezoldigd:

Bartout van Assendelft (K)

Willem van Berendrecht (h)

Jan van Essche

Jan Oom van Wijngaarden de oude (K)

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

Filips van Spangen (kn)

 

1493

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Cornelis van Dorp (kn)

Cornelis de Jonge*

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Wassenaar* (K)

Jan van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke

 

wedde bij absentie:

 

onbezoldigd:

Bartout van Assendelft (K)

Willem van Berendrecht (h)

Jan van Essche

Gerrit van der Mije

Jan Oom van Wijngaarden de oude (K)

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

 

1492

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek (k)

Jacob van Almonde

Cornelis de Jonge

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Wassenaar (K)

Jan van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke

Arend van Zevenbergen* (k)

 

wedde bij absentie:

 

onbezoldigd:

Bartout van Assendelft (K)

Willem van Berendrecht (h)

Jan van Essche

Gerrit van der Mije

Jan Oom van Wijngaarden de oude (K)

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

 

1494

bezoldigd:

Gerrit van Abbenbroek* (k)

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp (kn)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Spangen (kn)

Jan van Wassenaar (K)

Jan van Wissenkerke*

 

wedde bij absentie:

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Bartout van Assendelft (K)

Jan van Essche

Jan Oom van Wijngaarden de oude (K)

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

 

1495

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp (kn)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Spangen (kn)

Jan van Wassenaar (K)

 

wedde bij absentie:

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Bartout van Assendelft (K)

Jan van Essche

Jan Oom van Wijngaarden de oude (K)

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

Dirk van Zwieten (k)

 

1497

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp (kn)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Spangen (kn)

 

wedde bij absentie:

Adriaan van Hogestein

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Bartout van Assendelft (K)

Jan van Essche

Simon Pietersz.

Dirk van Rijswijk

Filips Ruychrock van de Werve

Dirk van Zwieten (k)

 

1496

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp (kn)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Spangen (kn)

Jan van Wassenaar* (K)

 

Wedde bij absentie:

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Bartout van Assendelft (K)

Jan van Essche

Simon Pietersz.

Dirk van Rijswijk

Filips Ruychrock van de Werve

 

1498

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp (kn)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Spangen (kn)

 

wedde bij absentie:

Adriaan van Hogestein

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Jan van Essche

Simon Pietersz.

Dirk van Zwieten (k)

 

1499

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp (kn)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (K)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Spangen (kn)

 

wedde bij absentie:

Adriaan van Hogestein

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Jan van Essche

Adriaan Poppenz. van der Hayman

Simon Pietersz.

Filips Ruychrock van de Werve

Dirk van Zwieten (k)

 

1501

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp (kn)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Spangen (kn)

 

wedde bij absentie:

Adriaan van Hogestein*

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Jan van Duivenvoorde (k)

Jan van Essche

Filips Ruychrock van de Werve

Dirk van Zwieten (k)

 

1500

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp (kn)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Spangen (kn)

 

wedde bij absentie:

Adriaan van Hogestein

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Jan van Duivenvoorde (k)

Jan van Essche

Filips Ruychrock van de Werve

Dirk van Zwieten (k)

 

1502

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp (kn)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven

Filips van Spangen (kn)

 

wedde bij absentie:

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Jan van Duivenvoorde (k)

Jan van Essche

Adriaan Poppenz. van der Hayman

Evert de Veer

Dirk van Zwieten (k)

 

1503

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Cornelis van Dorp* (kn)

Floris Oom van Wijngaarden Florisz. (k)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Jan van Schoonhoven*

Filips van Spangen (kn)

 

wedde bij absentie:

Gerrit van der Mije

 

onbezoldigd:

Jan van Duivenvoorde (k)

Jan van Essche

Evert de Veer

 

1505

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Gerrit van der Mije

Floris Oom van Wijngaarden Florisz. (k)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Filips van Spangen (kn)

 

wedde bij absentie:

Evert de Veer

 

onbezoldigd:

Jacob Boudijnsz.

Abel van Coulster

Jan van Duivenvoorde (k)

Jan van Essche

Reinier de Jonge

1504

bezoldigd:

Jacob van Almonde

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Gerrit van der Mije

Floris Oom van Wijngaarden Florisz. (k)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Filips van Spangen (kn)

 

wedde bij absentie:

Evert de Veer

 

onbezoldigd:

Jacob Boudijnsz.

Abel van Coulster

Jan van Duivenvoorde (k)

Jan van Essche

Adriaan Poppenz. van der Hayman

Reinier de Jonge

 

1506

bezoldigd:

Jacob van Almonde*

Willem van Berendrecht (h)

Jan Boudijnsz.

Gerrit van der Mije

Floris Oom van Wijngaarden Florisz. (k)

Floris Oom van Wijngaarden Jansz. (k)

Jacob Ruysch

Filips van Spangen (kn)

Evert de Veer

 

wedde bij absentie:

Abel van Coulster

 

onbezoldigd:

Jacob Boudijnsz.

Jan van Duivenvoorde (k)

Reinier de Jonge
 

 

Bijlage 4

 

Aanwezigheidsfrequentie (in %) van de raadsheren en de stadhouder in 1485, 1498 en 1506 gebaseerd op de sententieregisters (HvH 477, 480, 485)

 

1485

 

Jacob van Almonde

100

Jan van Schoonhoven

  86

Jacob Ruysch

  76

Cornelis de Jonge

  74

Gerrit van Assendelft

  69

Jan van Wissenkerke

58 

Arend van Zevenbergen

  55

Jan van Rietveld

  48

Jan van Haarlem

  48

Filips van Wassenaar

  19

Filips Ruychrock van de Werve

  17

Gerrit van Abbenbroek

  14

Jan van Egmond

  10

Jan van Wassenaar

   2

 

 

1506

 

Jacob Boudijnsz.

  86

Willem van Berendrecht

  84

Jacob Ruysch

  82

Filips van Spangen

  81

Jan Boudijnsz.

  78

Floris Oom van Wijngaarden Jansz.

  70 

Jan van Duivenvoorde

  61

Abel van Coulster

  58

Gerrit van der Mije

  52

Evert de Veer

  47

Floris Oom van Wijngaarden Florisz.

  36

Reinier de Jonge

  31

Jan van Egmond

   7

Adriaan Poppenz. van der Hayman

   1

 

1498

 

Jacob van Almonde

  95

Filips van Spangen

  87

Willem van Berendrecht

  87

Jan van Schoonhoven

  85

Adriaan van Hogestein

  81

Cornelis van Dorp

  79 

Jacob Ruysch

  71

Jan van Essche

  61

Floris Oom van Wijngaarden Jansz.

  60

Dirk van Zwieten

  54

Simon Pietersz.

  51

Gerrit van der Mije

  27

Jan Boudijnsz.

  23

Jan van Egmond

  22

 

 

Bijlage 5

 

Overzicht van de stadhouders, rentmeesters-generaal, procureurs-generaal, advocaten-fiscaal en de controleur 1483-1506

 

De stadhouders

Persoon                        dienstjaren

Joost van Lalaing         1480-1483  

Jan van Egmond           1483-1515

 

De rentmeesters(-generaal)

Persoon                       dienstjaren

Jan van Essche            1480-1489

Thomas Beukelaar      1490-1498

Jan van Oudheusden   1499-1500

Jacob Goudt                1501-1510

 

De procureurs-generaal

Persoon                              dienstjaren

Jan van Rietveld               

1480-1484

Klaas Duyst Pietersz.       

1484-1489

Bartout van Assendelft     

1489-1490

Dirk van Zwieten              

1490-1494

Karel Grenier                    

1494-1520

 

 

De advocaten-fiscaal

Persoon                   dienstjaren

Jan Boudijnsz.                  1481-1489

Jacob Pijnsen                    1489-1515

 

De controleur

Persoon                           dienstjaren

Jacob Clamp                   1492- >1511

 

 

Bijlage 6

 

De ambtenaren en hun eigen processen voor het Hof van Holland 1483-1506[341]

 

Grafelijke ambtenaren uit de populatie 1483-1506

Aantal keren aangeklaagd voor het Hof van Holland

Aantal keren opgetreden als eiser voor het Hof van Holland

Gerrit van Abbenbroek

           0

           1

Jacob van Almonde

           2

           1

Bartout van Assendelft

           1

           5

Gerrit van Assendelft

           0

           0

Willem van Berendrecht

           0

           3

Thomas Beukelaar

           7

           4

Jacob Boudijnsz.

           0

           0

Jan Boudijnsz.

           0

           0

Jacob Clamp

           0

           0

Abel van Coulster

           0

           0

Cornelis van Dorp

           0

           1

Jan van Duivenvoorde

           0

           0

Jan van Egmond

           1

           1

Jan van Essche

           12

           9

Jacob Goudt

           5

           3

Karel Grenier

           1

           2

Jan van Haarlem

           1

           6

Adriaan Poppenz. van der Hayman

           1

           0

Adriaan van Hogestein

           0

           0

Cornelis de Jonge

           0

           0

Reinier de Jonge

           0

           0

Joost van Lalaing

           0

           0

Gerrit van der Mije

           0

           0

Jan van Noordwijk

           0

           0

Floris Oom van Wijngaarden Florisz.

           0

           0

Floris Oom van Wijngaarden Jansz.

           0

           3

Jan Oom van Wijngaarden de oude

           0

           2

Jan van Oudheusden

           3

           1

Simon Pietersz.

           0

           2

Klaas Duyst Pietersz.

           0

           0

Jacob Pijnsen

           0

           0

Jan van Rietveld

           2

           0

Dirk van Rijswijk

           1

           0

Filips Ruychrock van de Werve

           0

           3

Jacob Ruysch

           0

           0

Jan van Schoonhoven

           0

           4

Filips van Spangen

           2

           4

Evert de Veer

           0

           0

Jan van Wassenaar

           1

           1

Filips van Wassenaar

           5

           0

Jan van Wissenkerke

           0 

           0

Arend, heer van Zevenbergen

           0

           0

Dirk van Zwieten

           0

           5

Totaal

           50

           59

 

 

Bijlage 7

 

De dienstreizen van de raadsheren voor zover blijkend uit de reiskostenvergoedingen van de rentmeester-generaal en de ontvanger van de exploten

 

De raadsheren in de jaren 1483-1506

Totaal aantal dienstreizen

Gemiddeld aantal dienstreizen per jaar als raadsheer[342]

Gerrit van Abbenbroek

           8 

           0,666

Jacob van Almonde

           46

           1,625

Bartout van Assendelft

           0

           0

Gerrit van Assendelft

           0    

           0

Willem van Berendrecht

           9

           0,692

Jacob Boudijnsz.

           0

           0

Jan Boudijnsz.

           14

           1,625

Abel van Coulster

           6

           nvt

Cornelis van Dorp

           3

           0,272

Jan van Duivenvoorde

           9

           nvt

Jan van Essche

           3

           0,25

Jan van Haarlem

           4

           1

Adriaan Poppenz. van der Hayman

           0

           0

Adriaan van Hogestein

           1

           0,2

Cornelis de Jonge

           24

           2,18 

Reinier de Jonge

           6

           nvt

Gerrit van der Mije

           14

           0,909

Jan van Noordwijk

           0

           0

Floris Oom van Wijngaarden Florisz.

           1

           nvt

Floris Oom van Wijngaarden Jansz.

           17

           1,333

Jan Oom van Wijngaarden de oude

           1

           0,2

Simon Pietersz.

           2

           0,142

Jan van Rietveld

           24  

           4

Dirk van Rijswijk

           0

           0

Filips Ruychrock van de Werve

           5   

           0,333

Jacob Ruysch

           17

           0,944

Jan van Schoonhoven

           39

           2,111

Filips van Spangen

           7

           0,625

Evert de Veer

           4

           nvt

Jan van Wassenaar

           0

           0

Filips van Wassenaar

            0

           0

Jan van Wissenkerke

           13

           1,444

Arend van Zevenbergen

           2

           0,222

Dirk van Zwieten

           9

           1,5

Totaal

           288

           nvt

Totaal gemiddelde

           12,777

       0,742

 

home lijst scripties inhoud vorige volgende  

 

[341] Gebaseerd op de civiele sententieregisters (al komen er ook criminele sententies in voor) en minuten van sententies van het Hof van Holland: HvH inv. nr. 477-485 en 1025-1033. Problematisch is dat de sententies soms niet gedateerd zijn en niet altijd in chronologische volgorde staan opgetekend. Daarnaast is het niet altijd even duidelijk of een persoon optrad uit naam van zijn functie of niet. Dit is het geval bij Jacob Pijnsen als advocaat-fiscaal, Jacop Clamp als controleur, en Bartout van Assendelft en Jan van Haarlem als advocaten postulant van het Hof van Holland. Alleen de processen van de laatste twee zijn bij twijfel meegeteld. Zie voor dit probleem ook Le Bailly, Recht voor de Raad, 220-221 en tabel 5.9.

[342] Gerekend over de jaren 1483-1506. Bij het berekenen van de gemiddelden zijn de jaren 1485, en 1502-1506 vanwege onvolledige gegevens niet meegerekend. De cijfers zijn afgekapt op drie decimalen en gebaseerd op de vergoedingen voor dienstreizen in de rekeningen van de rentmeesters-generaal en de ontvangers van de exploten tussen 1483 en 1506: RekRek inv. nrs. 180-196, 335-340, 4426-4434. Vanaf 1501 is het rentmeester-generaalschap opgeheven en zijn de dienstreizen ondergebracht bij de rentmeester (-generaal) van Noord Holland. De rentmeester-generaal-rekening van 1485, en de rekeningen van de ontvangers van de exploten van 1502 tot 1506 ontbreken.