Inleiding

De nuptialiteit van Izegem, dat staat centraal in deze studie. We onderzoeken de huwelijkspatronen van de Izegemnaren in een erg ruime zin. Uitgaande van de trouwboeken in de parochieregisters en de huwelijksakten van de Burgerlijke Stand,  trachten we een brede waaier van aspecten te belichten.

Eerst geven we in een methodologische nota, wat meer uitleg over het bronnen- en literatuurgebruik. We zullen ook stilstaan bij de gehanteerde werkwijze zodat het voor iedereen duidelijk wordt hoe we onze gegevens verzamelden.

Daarna wordt Izegem van naderbij bekeken. Vooraleer de echte demografische studie te starten, moeten we ons eerst wat dieper buigen over de stad en haar verleden. Wat zijn de economische troeven, hoe was de sociale situatie, op deze en andere vragen, zullen we eerst een antwoord zoeken. Eens die klip omzeild is, kan het echte werk beginnen.

We beginnen ons demografisch onderzoek met een verkenningsronde. We zullen de Bruto Huwelijkscoëfficiënt berekenen, in een poging om inzicht te krijgen in de huwelijksintensiteit. Hierbij zullen we onze resultaten natuurlijk met andere studies vergelijken.

In het volgende hoofdstuk zullen we een uitgebreide studie maken over de leeftijd waarop mensen huwen. We kijken of mensen vroeg of laat trouwen. Hiervoor doen we beroep op het gemiddelde, de modus en de mediaan. Aan de hand van een opdeling in leeftijdsklassen zullen we eveneens de leeftijd trachten te benaderen. Deze leeftijdsonderzoeken zullen ook toelaten om eventueel leeftijdsverschil vast te stellen. Indien er een leeftijdsverschil was, hoe kwam dat? Hoe reageerde de goegemeente hierop?

Daarna duiken we verder, en zoeken uit hoelang een huwelijk precies duurde. Hoe werd een huwelijk destijds beëindigd; werd er gescheiden of werd een huwelijk enkel door de dood gescheiden? Dit zijn vragen waar een antwoord op gezocht zal worden.

In het zesde hoofdstuk staat het hertrouwen centraal. We zullen controleren hoeveel trouwers niet aan hun proefstuk toe waren en wat hun motieven waren om opnieuw in het huwelijksbootje te stappen. Op welke leeftijd hertrouwen de meeste en hoe oud zijn hun partners? Hoelang wacht men om te hertrouwen? Zijn hun partners ook aan een tweede huwelijk toe of zijn het nog groentjes? Om deze laatste vragen te beantwoorden werd de koppelstructuur bestudeerd.

Na deze hoofdstukken waarin verschillende aspecten van het huwelijk centraal staan, verleggen we even ons onderzoeksveld. In het zevende hoofdstuk zal een sectoriële analyse van Izegem aan bod komen. De samenstelling van de Izegemse beroepsbevolking zal van naderbij bekeken worden; waarna we de thema’s uit de voorgaande hoofdstukken opnieuw bekijken, maar nu per beroepsgroep. Er wordt met andere woorden gezocht naar gedragsverschillen tussen de verschillende beroepsgroepen. Er worden vergelijkingen gemaakt rond huwelijksleeftijd, hertrouwen en weduwschap en partnerkeuze.

Daarna wordt de alfabetisering bestudeerd. Aan de hand van de handtekening die al dan niet onder aan een huwelijksakte terug te vinden is, kunnen we een idee krijgen van het niveau van geletterdheid in Izegem. Er wordt een vergelijking gemaakt tussen mannen en vrouwen, maar ook tussen de verschillende beroepsgroepen. Tenslotte kijken we ook in hoeverre geletterdheid meespeelt bij de partnerkeuze.

Omdat de huwelijksakte de geboorte- en woonplaats van de partners wordt vermeld, was het mogelijk een mobiliteitsstudie te maken. In dit hoofdstuk bestuderen we de vrijage, hoe ver ging men op zoek naar een levensgezel en waar vond men die dan, zijn hier de centrale vragen.

In het tiende hoofdstuk wordt de ritmiek van de huwelijkssluiting blootgelegd. Er wordt nagegaan op welk uur, op welke dag en in welke maand de meeste huwelijken plaatsvinden. Er wordt een verklaring aangereikt waarom bepaalde periodes zo geliefd zijn en men in andere periodes haast niet trouwt. Tevens wordt dit alles aan een sectoriele opdeling onderworpen. Op die manier kan bekeken worden in hoeverre het beroep van iemand een bepalende rol speelt.

Het laatste hoofdstuk is voorbehouden voor de typische Izegemse ambacht: de schoennijverheid. We bestuderen het huwelijksgedrag van de schoenmakers en vergelijken dat met dat van de wevers. Het is niet enkel een aardig demografisch gegeven, we kunnen op die manier ook de ondergang van de weefnijverheid en de bloei van de schoennijverheid in beeld brengen.